Mục lục

Không chỉ ngủ đủ giấc vào buổi tối mà giấc ngủ trưa cũng rất quan trọng đối với các bé. Đây là khoảng thời gian rất cần thiết để bé có thể nghỉ ngơi và lấy lại năng lượng. Tuy nhiên không phải bé nào cũng chịu ngủ trưa, bài viết dưới đây sẽ gửi đến bố mẹ các cách rèn bé ngủ trưa hiệu quả.

Tác dụng của giấc ngủ trưa với trẻ nhỏ

Đối với trẻ nhỏ từ 3 -10 tuổi, giấc ngủ trưa đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình phát triển về thể chất và trí não. Rèn bé ngủ trưa là một trong các vấn đề được phụ huynh Việt Nam chú trọng khi rèn nề nếp thói quen cho trẻ mầm non.

Theo một nghiên cứu của đại học Harvard đã chứng minh bé ngủ trưa đầy đủ có khả năng thông minh và nhanh nhẹn hơn từ 10 – 30%. Ngoài ra, ngủ trưa hợp lý còn rất tốt cho sự phát triển thể chất, nhận thức và cảm xúc cho bé.

Giảm căng thẳng: Sau khoảng thời gian hoạt động buổi sáng, việc ngủ trưa giúp cơ thể có cơ hội nghỉ ngơi,lấy lại năng lượng và giảm căng thẳng.
Tâm trạng sảng khoái: Khi cơ thể đạt được trạng thái khỏe mạnh, tinh thần tỉnh táo giúp tâm trạng bé vui vẻ, sảng khoái hơn, tránh gắt gỏng với người xung quanh.
Tập trung – tỉnh táo hơn, học tập tốt hơn: Ngủ là thời điểm não bộ nạp lại năng lượng, một giấc ngủ trưa sẽ giúp bé tỉnh táo, tập trung và đạt được kết quả học tập tốt hơn. Bé không được ngủ đủ giấc từ 3 -7 tuổi có nguy cơ gặp phải những vấn đề liên quan đến nhận thức, kĩ năng đọc và toán học.
Tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên: Một giấc ngủ ngon còn có khả năng hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các các mầm bệnh, giúp bé ít bị ốm.
Tăng khả năng ghi nhớ: Một nghiên cứu chỉ ra rằng, những bé ngủ trưa thường chơi các trò chơi trí nhớ tốt hơn. Việc cung cấp giấc ngủ đầy đủ sẽ giúp đầu óc tỉnh táo hơn, cơ thể được nạp lại năng lượng để hỗ trợ cho các hoạt động tiếp theo trong ngày.
Tăng khả năng sáng tạo: Khi ngủ đủ giấc, não bộ sẽ nhận được tín hiệu tích cực về việc nghỉ ngơi và thư giãn hệ thần kinh, nhờ đó thúc đẩy năng suất làm việc, kích thích sự sáng tạo cũng như khả năng phản xạ của bé.
Cách rèn trẻ ngủ sớm vào ban đêm hiệu quả.

Thói quen ngủ trưa sẽ mang lại nhiều lợi ích cho bé

Nhu cầu ngủ trưa của trẻ là bao lâu?

Ngủ trưa mang đến nhiều tác động tích cực đối với cơ thể tuy nhiên ba mẹ nên tìm hiểu cho bé ngủ trưa bao lâu là tốt nhất. Hầu hết các bé chưa thể làm quen với việc ngủ trưa theo một khung giờ cố định. Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) cũng không chỉ định khi nào trẻ nên ngừng ngủ trưa. Thay vào đó, họ đưa ra các hướng dẫn về tổng thời lượng giấc ngủ mà một đứa trẻ cần trong 24 giờ và do đó, bố mẹ không nên ép trẻ ngủ trưa khi trẻ quá nhỏ, dưới 6 tháng tuổi. Đối với những độ tuổi khác nhau sẽ phải tuân thủ những lưu ý về giấc ngủ trưa riêng của bé.

Trẻ sơ sinh đến 3 tháng tuổi: Thông thường có bé sẽ ngủ từ 14-17 giờ/ ngày là đủ, mỗi giấc ngủ thường kéo dài từ 2- 4 giờ và có xu hướng ngủ nhiều hơn vào ban đêm, từ 2 đến 5 giấc ngủ ngắn vào ban ngày.
Từ 4 đến 6 tháng: Bé cần ngủ khoảng 12 đến 16 giờ mỗi ngày, với thời gian ngủ dài hơn vào ban đêm và khoảng ba giấc ngủ ngắn vào ban ngày.
Từ 7 đến 11 tháng: Bé cần ngủ khoảng 12 đến 16 giờ mỗi ngày, với thời gian ngủ dài hơn vào ban đêm và khoảng hai giấc ngủ ngắn vào ban ngày.
1-2 tuổi: Khi trẻ từ 1 tuổi, giấc ngủ ngắn vào ban ngày sẽ dần mất đi, giấc ngủ kéo dài từ 11-14 giờ, giấc ngủ trưa nên kéo dài từ 30 phút đến 1 tiếng.
3-5 tuổi: Ngủ từ 10-13 giờ, từ 3 tuổi trở đi hầu hết trẻ vẫn còn ngủ trưa nhưng từ 5 tuổi trở đi bé không còn ngủ trưa nữa. Ba mẹ nên chú ý duy trì những giấc ngủ trưa ngắn để tốt cho bé.
6-12 tuổi: Bé ngủ trung bình 9-12 giờ 1 ngày, ở độ tuổi này bé đã tham gia vào các hoạt động ngoài trời và đi học. Bé không cần phải ngủ trưa nữa nhưng vẫn cần có thời gian nghỉ ngơi khoảng 30 phút và thức dậy vào đầu giờ chiều để không làm ảnh hưởng đến thời gian ngủ buổi tối.

Thường từ 3-5 tuổi một số bé đã bỏ thói quen ngủ trưa, tuy nhiên ba mẹ vẫn nên rèn luyện thói quen tốt cho trẻ nghỉ ngơi một khoảng thời gian ngắn vào buổi trưa. Thời gian ngủ trưa khác nhau có thể đem lại những ảnh hưởng khác nhau:

Ngủ trưa 10 – 20 phút: Theo các chuyên gia, giấc ngủ trưa từ 10- 20 phút giúp trẻ tỉnh táo và có khả năng lấy lại năng lượng tốt nhất trong các thời gian ngủ. Những giấc ngủ ngắn sẽ tránh tình trạng ngủ sâu giấc, tạo nên tình trạng nhức đầu và lờ đờ khi thức dậy.
Ngủ 30 phút: Giấc ngủ trưa 30 phút rất tốt cho não bộ, giúp tăng cường trí nhớ, giảm căng thẳng và tăng cường khả năng tập trung.
Ngủ 1 tiếng: Nếu công việc và học tập đòi hỏi tính tư duy và căng thẳng nhiều thì giấc ngủ 1 tiếng sẽ thích hợp nhất. Trong vòng 1 tiếng, giấc ngủ sau có khả năng giải phóng não bộ, giúp tinh thần thoải mái để nâng cao chất lượng công việc. Tuy nhiên, bé sẽ mất một chú thời gian để lấy lại tỉnh táo sau giấc ngủ này.
Ngủ 1 tiếng rưỡi: Giấc ngủ 90 phút có thể giúp cơ thể chìm vào giấc ngủ sâu và thậm chí có thể hình thành được giấc mơ. Tuy nhiên, khi ngủ quá 60 phút sẽ làm não nhận định tương tự như giấc ngủ đêm, nếu chỉ ngủ khoảng 2-3 tiếng sẽ khiến cơ thể rơi vào tình trạng thiếu ngủ, gây hiện tượng nhức đầu, uể oải sau khi ngủ dậy. Nên cho bé ngủ trưa trong khoảng thời gian vừa đủ, phù hợp với nhu cầu của bé, nếu ngủ nhiều quá sẽ khiến bé khó ngủ vào ban đêm, ảnh hưởng đến sức khỏe, lâu dần tạo thành thói quen sẽ làm ảnh hưởng đến đồng hồ sinh học.

Thời gian ngủ hợp lý giúp bé ngủ sâu giấc và không bị mệt khi thức dậy

Xem thêm: Dạy trẻ nhận biết màu sắc thế nào cho khoa học, dễ tiếp thu?

Các cách rèn bé ngủ trưa bố mẹ nhất định nên áp dụng

Các bé khi còn nhỏ không nên bắt bé ngủ theo các giờ xác định, ba mẹ nên quan sát các biểu hiện của bé như dụi mắt, đòi bế, khóc,… Hoặc đối với những bé lớn hơn sẽ có biểu hiện như khó chịu, cáu gắt. Khi bé lớn hơn một chút có thể áp dụng những phương pháp rèn luyện thói quen ngủ trưa cho bé như sau:

Cho bé ăn nhẹ

Sẽ rất khó để bé đi ngủ với một cái bụng đói, ngay cả đối với người lớn cũng như vậy. Hãy cho bé ăn vừa đủ, đừng quá no có thể dẫn đến tức bụng và không tốt cho dạ dày của bé. Ngoài ra ba mẹ cũng tránh cho bé sử dụng các thực phẩm có caffeine.

Thời điểm cho bé ăn nhẹ hợp lý nhất là vào lúc giữa buổi sáng hoặc giữa buổi chiều, lúc bé không quá đói cũng không quá no. Nên cho bé ăn vào thời điểm bé vui vẻ, tỉnh táo, không nên cho bé ăn và lúc bé buồn ngủ bởi sẽ làm bé quấy khóc, không chịu ăn hết. Các món ăn nhẹ cho bé không cần chứa quá nhiều tinh bột, cũng không nên cho bé ăn quá nhiều, ví dụ như trái cây, trứng, sữa, cháo, bánh ngọt,..

Xem thêm: Cách rèn trẻ biếng ăn – Cuộc chiến không hồi kết của mọi nhà

Chọn một mốc thời gian trong ngày đều đặn để rèn bé ngủ trưa

Để hình thành được một thói quen cần 21 ngày, hay nói cách khác chính là phải làm việc đó một cách đều đặn hàng ngày. Ba mẹ hãy tập cho bé thói quen ngủ trưa, vào một mốc thời gian cố định hãy nhắc nhở bé đi ngủ, dần dần bé sẽ quen và tự giác làm theo. Khung giờ hợp lý nhất thường là 11 rưới đến 12 rưỡi. Thói quen đi ngủ đúng giờ sẽ khởi động đồng hồ sinh học của bé.

Một số nghiên cứu cho thấy rằng, bắt đầu ngủ trưa vào lúc 12h20 có thể mang lại chất lượng giấc ngủ tốt hơn hẳn các khung giờ còn lại. Tuy nhiên, nếu cảm thấy bé buồn ngủ hoặc mệt mỏi lúc nào thì hãy đi ngủ một lát để cơ thể tỉnh táo hơn.

Đảm bảo phòng không quá sáng

Không gian phòng ngủ cũng góp phần ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Việc đi ngủ khi có ánh sáng dù ở bất kỳ cường độ nào cũng đều gây ảnh hưởng đến bé.

Làm giảm chất lượng giấc ngủ: Ánh đèn từ các loại đèn ngủ có thể tạo nên ảnh hưởng đến giấc ngủ, có thể gây ra rối loạn cảm xúc và tâm lý cho trẻ, khiến trẻ ngủ không được sâu giấc
Ảnh hưởng đến mắt của bé: Võng mạc của trẻ khá nhạy cảm , các loại đèn ngủ quá sáng sẽ làm tăng nguy cơ bị cận thị.
Ảnh hướng đến phát triển chiều cao: Bật đèn quá sáng khi ngủ làm ảnh hưởng đến lượng hormone tăng trưởng của cơ thể, khiến quá trình phát triển chiều cao bị chậm lại so với các bạn khác.
Béo phì: Ánh sáng từ đèn ngủ còn ảnh hưởng đến hormone melatonin chi phối khả năng chuyển hoá chất và tăng cảm giác thèm ăn của con người, các ánh sáng này tác động lên cơ thể khiến bé muốn ăn nhiều hơn.
Tăng nguy cơ tiểu đường: Ánh sáng bóng đèn chiếu vào cơ thể làm tăng lượng insulin, gây ra việc vận chuyển glucose đế các bộ phận cơ thể gặp khó khăn, làm tăng nguy cơ bị bệnh tiểu đường.

Vì vậy bố mẹ cần chuẩn bị phòng ngủ yên tĩnh, tắt các thiết bị điện tử, tắt đèn để ánh sáng không quá chói. Để không gian tối tạo cho bé phản xạ tự nhiên, nhận biết đã đến thời gian đi ngủ.

Phòng ngủ không quá chói giúp bé dễ ngủ hơn

Xem thêm: Cách dạy trẻ ăn vạ với 12+ tips “điều trị” TẬN GỐC!

Không gian ngủ thoải mái

Dù là một giấc ngủ dài hay ngắn cũng đều cần có một không gian thoải mái. Hãy cho bé ngủ trên giường sạch sẽ, có lót nệm hoặc chăn để không bị quá cứng. Nhiều người nghĩ rằng ngủ trưa chỉ trong thời gian ngắn nên có thể nằm ở sofa, trong ô tô hoặc trên nền nhà đều được. Tuy nhiên hành động này có thể gây ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ. Nếu nằm ngủ ở nơi quá cứng hoặc nằm sai tư thế sẽ làm ảnh hưởng đến cột sống, nhức mỏi người, và tuyệt đối không nên ở lâu trong ô tô vì có nhiều nguy cơ bị ngạt thở, sốc nhiệt,…

Không gian ngủ thoải là một trong những yếu tố ảnh hướng lớn đến việc rèn bé ngủ trưa

Một điều nữa cần phải lưu ý đó chính là phải đặt bé nằm ngửa, nhất là đối với trẻ sơ sinh để tránh tình trạng đột tử ở trẻ. Tư thế nằm ngửa khi ngủ sẽ tốt nhất cho bé, khi đó các cơ bắp được thư giãn một cách thoải mái. Hơn thế nữa, các bộ phận nội tạng như dạ dày, bàng quang cũng không phải chịu nhiều áp lực.

Sự yên tĩnh

Ngủ trong một căn phòng yên tĩnh, không bị làm phiền bởi người khác hoặc bởi các thiết bị điện tử sẽ giúp dễ chìm vào giấc ngủ, ngủ sâu và tránh bị giật mình khi ngủ. Phòng ngủ thoáng đãng và yên tĩnh sẽ giúp bé có một giấc ngủ ngon, lấy lại năng lượng cho hoạt động của nửa ngày còn lại. Ba mẹ hãy quan sát và kiểm tra về điều kiện phòng ngủ cho con, đảm bảo giấc ngủ của bé được ngon giấc và không bị gián đoạn.

Trong khi bé ngủ, người lớn nên hạn chế làm ồn tránh bé giật mình tỉnh giấc. Ba mẹ không nên nói chuyện quá to tiếng, vặn nhỏ âm lượng tivi, để bé ngủ ở nơi hạn chế tiếng ồn từ xe cộ và âm thanh từ hàng xóm,… Nếu có thể hãy để bé ngủ riêng một mình trong phòng để được yên tĩnh nhất. Nếu được, ba mẹ có thể ngủ trưa cùng con, vừa tranh thủ nghỉ ngơi vừa có thể trông nom bé tốt nhất.

Ngoài ra bố mẹ có thể mở một bản nhạc nhẹ nhàng, kết hợp với giọng kể chuyện hoặc hát ru quen thuộc của mẹ sẽ càng giúp bé dễ đi vào giấc ngủ hơn.

Xem thêm: Dạy trẻ chào hỏi lễ phép – Kỹ năng cơ bản để làm người TỬ TẾ

Xoa nhẹ lưng nếu trẻ khó ngủ

Ngoài ra nếu trẻ gặp tình trạng khó ngủ, hành động xoa nhẹ lên lưng bé có tác dụng khiến bé dễ dàng chìm vào giấc ngủ. Điều này hoàn toàn phù hợp dựa vào các nguyên tắc tâm lý.

Mẹ xoa nhẹ lên lưng giúp bé không bị giật mình và ngủ ngon hơn

Giữa mẹ và bé có một sự liên kết rất thiêng liêng, từ khi mới hình thành trong bụng mẹ, bé đã cảm nhận được sự che chở và tin tưởng từ mẹ, cảm giác được mẹ vỗ về sẽ khiến bé an tâm và ngon giấc hơn. Nhịp điệu xoa nhẹ nhàng, đều đặn và lặp đi lặp lại giống như đang thôi miên, làm bé thư giãn tâm trí, cơ thể để chìm vào giấc ngủ.

Bài viết trên đây xoay quanh những thông tin về tác dụng của giấc ngủ trưa đối với bé, thời gian ngủ hợp lý và những phương pháp rèn bé ngủ trưa hợp lý. Hy vọng bài viết có thể cung cấp những thông tin hữu ích cho quý vị phụ huynh.

Nếu bố mẹ đang tò mò về tính cách cũng như những thế mạnh của con, chương trình Sinh Trắc Vân Tay sẽ là lựa chọn hấp dẫn! Cùng với đó sẽ là những tư vấn định hướng giáo dục con theo tính cách cũng như các cách khai thác tiềm năng của con trong tương lai.

Đăng ký Sinh Trắc Vân Tay MIỄN PHÍ cho bé

Tác giả/Tham vấn: LÊ ĐẶNG MINH NHẬT

Founder - CEO Công Ty CP Tiềm Năng Vô Hạn UPO

Thầy Lê Đặng Minh Nhật là nhà đào tạo, nhà nghiên cứu tâm lý giáo dục vời hơn 10 năm giảng dạy và đào tạo hơn 30.000 học viên toàn quốc. Thầy cũng là nhà huấn luyện và tư vấn cho đội ngũ nhân sự và khách hàng của các tập đoàn và doanh nghiệp: FPT, PQC hospitality, J&T express, Amyra, ILA, RMIT, AIA EXCHANGE, Chubb Life, Global Media…

"Giáo dục nào đâu phải là quần áo để khoác lên cho đẹp, bởi giáo dục vốn dĩ là khơi dậy cái đẹp từ bên trong mỗi đứa trẻ" chính là châm ngôn của thầy trong giáo dục con trẻ.