Xây dựng kỹ năng sống chế độ ăn uống lành mạnh cho bé yêu

Kỹ năng sống chế độ ăn uống là những kỹ năng cần thiết để trẻ em phát triển chế độ ăn uống phù hợp và cân bằng, đáp ứng đúng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể trong quá trình tăng trưởng và phát triển. Chế độ ăn uống lành mạnh không chỉ giúp trẻ có sức khỏe tốt mà còn có tác dụng tích cực đến trí tuệ và năng lượng hàng ngày. Dưới đây là bài viết về kỹ năng sống chế độ ăn uống cho các bậc phụ huynh tham khảo để cho trẻ có một chế độ ăn uống lành mạnh hơn.

Thế nào là chế độ ăn uống lành mạnh?

Chế độ ăn uống là tập hợp các thực phẩm và thói quen ăn uống của một người trong khoảng thời gian nhất định. Nó bao gồm các loại thực phẩm và đồ uống được tiêu thụ hàng ngày, cũng như thói quen, tập quán và lối sống liên quan đến ăn uống.

Chế độ ăn uống lành mạnh là một loại chế độ ăn cung cấp cho cơ thể lượng calo đầy đủ cùng với các chất dinh dưỡng cần thiết từ đồ ăn và thức uống, đảm bảo mục tiêu duy trì và cải thiện sức khỏe tổng thể.

• Một chế độ ăn uống lành mạnh là chế độ cung cấp đầy đủ các chất cần thiết, đáp ứng đúng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể mà không thừa hoặc thiếu và cung cấp đủ năng lượng, protein, chất béo, carbohydrate, vitamin và chất xúc tác cần thiết để cơ thể hoạt động tốt. Chế độ ăn uống lành mạnh cũng cần phải cân bằng giữa các nhóm thực phẩm: các nguồn thực phẩm từ đậu, ngũ cốc, rau quả, thịt, cá, trứng, sữa và chất béo lành mạnh,…
• Một chế độ ăn uống lành mạnh cũng đòi hỏi thói quen và tập quán ăn uống tích cực. Đó là việc ăn đủ bữa, không bỏ bữa, ăn chậm nhai kỹ  và tận hưởng bữa ăn, uống đủ nước, hạn chế sử dụng đồ ăn nhanh, nhiều dầu mỡ và thực phẩm có chứa hàm lượng đường cao, ăn đa dạng các loại thực phẩm để bổ sung nhiều chất.
• Chế độ ăn uống lành mạnh là một phần quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tốt và phòng ngừa nhiều bệnh lý, như bệnh tim mạch, tiểu đường, và bệnh lý đường tiêu hóa,…. Nó cũng đóng góp phần vào sự phát triển toàn diện của trẻ, bao gồm cả tăng trưởng về thể chất và trí tuệ.

Tại sao cần thiết phải rèn trẻ xây dựng thói quen ăn uống điều độ từ nhỏ?

Rèn trẻ xây dựng thói quen ăn uống điều độ từ nhỏ là rất cần thiết giúp trẻ phát triển toàn diện về sức khỏe, thể chất, trí tuệ,…

Rèn trẻ xây dựng thói quen ăn uống điều độ từ nhỏ là một thói quen vô cùng cần thiết và quan trọng với một chế độ ăn uống hợp lý sẽ mang tới những lợi ích vô cùng tốt: 

• Sức khỏe: Chế độ ăn uống lành mạnh giúp trẻ hấp thụ được những chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của cơ thể, đồng thời tăng cường hệ miễn dịch giúp trẻ khỏe mạnh phòng ngừa ốm đau, và tránh được nhiều bệnh như: béo phì, tim mạch, gan, thân,…
• Phát triển thể chất: chế độ ăn uống từ nhỏ giúp trẻ phát triển cơ thể tối ưu đạt mức chiều cao, cân nặng,… đúng theo tuổi phát triển của trẻ.
• Phát triển trí tuệ: Ăn uống lành mạnh cũng có vai trò liên quan góp phần đến sự phát triển trí tuệ ở trẻ, bổ sung các chất dinh dưỡng tốt cho não bộ như: omega – 3, protein, vitamin,… giúp trẻ có khả năng tập trung, học tập và phát triển toàn diện trí tuệ.
• Hình thành thói quen sinh hoạt tốt: Những thói quen ăn uống hợp lý hình thành từ nhỏ sẽ mang lại cho trẻ nền tảng thói quen tốt trong tương lai. Nểu trẻ được rèn luyện để ăn uống đa dạng, cân bằng và điều độ từ nhỏ thì khả năng duy trì lối sống lành mạnh đến lúc trưởng thành là rất cao. Điều này giúp ngăn chặn những thói quen ăn uống không tốt như lạm dụng đồ ăn nhanh, uống nhiều đồ uống có đường có ga,… khi trưởng thành.

Cách để cha mẹ giáo dục kỹ năng sống về chế độ ăn uống lành mạnh cho con trẻ

Giáo dục kỹ năng sống về chế độ ăn uống lành mạnh cho trẻ là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, trí thông minh và đồng hành của cha mẹ. Dưới đây là một số cách mà cha mẹ có thể áp dụng để giáo dục trẻ em về chế độ ăn uống ăn uống lành mạnh.

Cha mẹ là tấm gương cho con cái

Cha mẹ là hình mẫu đầu tiên và quan trọng nhất trong việc giáo dục chế độ ăn uống cho con cái. Trẻ em thường học hỏi và tiếp nhận hành vi của cha mẹ, vì vậy làm mẫu là cách hiệu quả nhất để truyền đạt giá trị của chế độ ăn uống lành mạnh cho trẻ.

Một số cách đơn giản để trở thành hình mẫu về thói quen ăn uống lành mạnh bao gồm:

• Nếu cha mẹ muốn trẻ ăn rau xanh, nhiều loại trái cây tốt thì bạn nên làm mẫu và ăn trước để bé có thể hình tượng rằng ba mẹ ăn được thì bé cũng ăn được.
• Cha mẹ hãy dễ dàng ăn nhẹ giữa các bữa chính và khi bạn ăn nhẹ, bạn hãy lựa chọn các loại thực phẩm lành mạnh như sản phẩm: các loại hạt hoặc ngũ cốc nguyên hạt,…
• Hành động tích cực về ngôn ngữ cơ thể và thái độ của bạn đối với thức ăn.

Cùng trẻ đi chợ – giúp trẻ hiểu rõ vai trò của các loại thực phẩm

Trẻ sẽ hứng thú hơn với những bữa ăn lành mạnh nếu bạn lên kế hoạch và chuẩn bị cho trẻ cùng đi chợ để vừa khơi dậy sự tò mò của các bé về các loại thực phẩm vừa giúp trẻ hiểu rõ vai trò của các loại thực phẩm.

Bạn hãy cùng trẻ suy nghĩ về các bữa trong ngày, rồi cùng trẻ lập danh sách những đồ đi chợ cần mua. Trong lúc cùng trẻ đi chợ nếu trẻ có thắc mắc về các loại thực phẩm, cha mẹ cũng đừng ngại giải thích cho con, từ đó sẽ giúp trẻ phấn khích hơn trong việc lựa chọn thực phẩm và hiểu rõ vai trò của các loại thực phẩm.

Hạn chế đồ ngọt, đồ ăn nhanh, đồ ăn vặt

Những đồ ngọt, đồ ăn nhanh và đồ ăn vặt là một phần hạn chế quan trọng trong việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh cho trẻ. Nếu không biết cách hạn chế những đồ ăn có hại sẽ mang tới ảnh hưởng lớn tới chế độ dinh dưỡng của trẻ.

Bậc cha mẹ muốn hạn chế đồ ngọt, đồ ăn nhanh và đồ ăn vặt, sau đây là một số gợi ý để hạn chế những thực phẩm này trong chế độ ăn của trẻ.

• Thiết lập môi trường ăn uống lành mạnh
• Làm món ngon từ nhà thay vì cho trẻ đồ ăn nhanh hoặc đồ ăn vặt, hãy tự làm các món như bánh quy, bánh sandwich,…
• Định kỳ cung cấp bữa ăn và bữa phụ sẽ giúp giảm khả năng trẻ ăn đồ ăn vặt, trẻ sẽ không cảm thấy đói hoặc thèm ăn các đồ không lành mạnh

Không nên thưởng hay phạt trẻ bằng “đồ ăn”

Không nên sử dụng đồ ăn làm phương tiện thưởng hay phạt trẻ, bởi vì điều này có thể tạo ra mối liên kết giữ đồ ăn và cảm xúc, dẫn tới thói quen ăn uống dựa trên cảm xúc của trẻ.

Thay vì thưởng hoặc phạt trẻ bằng “đồ ăn” thì cha mẹ có thể áp dụng phương pháp chẳng hạn như:

• Giải quyết các vấn đề căng thẳng hoặc xúc động bằng các khác, không sử dụng đồ ăn để giải quyết những vấn đề căng thẳng của trẻ. Hãy khuyến khích trẻ tự giải quyết vấn đề như kể chuyện, vẽ tranh,… hay thực hành các kỹ năng giải quyết vấn đề khác.
• Khen thưởng và động viên sẽ khuyến khích trẻ tiếp tục ăn uống lành mạnh

Tập cho bé ăn đa dạng các loại thực phẩm và thực đơn

Tập cho bé ăn đa dạng các loại thực phẩm và thực đơn đang là vấn đề khá nan giải cho các bậc cha mẹ. Để tập cho bé ăn đa dạng các loại thực phẩm và thực đơn, cha mẹ chú ý cung cấp trải nghiệm ăn uống đa dạng cho trẻ, đưa nhiều loại thực phẩm và thực đơn vào trong các bữa ăn hàng ngày. 

Chuẩn bị những món ăn hấp dẫn về màu sắc, hương vị và kiểu dáng sẽ hấp dẫn cho trẻ sẽ thích thú hơn với việc thích ứng các thực phẩm và thực đơn mới. Điều này giúp trẻ dần dần thích nghi với hương vị và các chất dinh dưỡng của các loại thực phẩm mới mà không làm cho trẻ phản đối hoặc từ chối.

Việc tập cho trẻ có kỹ năng sống chế độ ăn uống lành mạnh không chỉ giúp trẻ phát triển thể chất, tăng cường sức đề kháng và phòng ngừa bệnh tật mà còn hình thành những thói quen ăn uống lành mạnh suốt đời. Vì vậy, hãy bắt đầu từ ngay bây giờ để giúp trẻ có một chế độ ăn uống lành mạnh và đạt được sức khỏe tốt nhất cho tương lai của mình, đến với khóa học DreamUP tại Tổ chức giáo dục UPO, trẻ sẽ được khai phóng bản thân, được rèn luyện về tư duy, từ đó tự nhận thức và hiểu biết thêm về chế độ dinh dưỡng trong việc ăn uống lành mạnh, giúp trẻ tự thức bản thân thích nghi với những thay đổi về ăn uống.

Hy vọng thông qua bài viết trên, cha mẹ đã phần nào xây dựng được cho bé một chế độ ăn uống lành mạnh, đủ dinh dưỡng và tốt cho sự phát triển của con yêu. Hãy rèn luyện cho bé kỹ năng sống chế độ ăn uống ngay hôm nay để con được trưởng thành và phát triển toàn diện nhất cha mẹ nhé!

Tác giả/Tham vấn: LÊ ĐẶNG MINH NHẬT

Founder - CEO Công Ty CP Tiềm Năng Vô Hạn UPO

Thầy Lê Đặng Minh Nhật là nhà đào tạo, nhà nghiên cứu tâm lý giáo dục vời hơn 10 năm giảng dạy và đào tạo hơn 30.000 học viên toàn quốc. Thầy cũng là nhà huấn luyện và tư vấn cho đội ngũ nhân sự và khách hàng của các tập đoàn và doanh nghiệp: FPT, PQC hospitality, J&T express, Amyra, ILA, RMIT, AIA EXCHANGE, Chubb Life, Global Media…

"Giáo dục nào đâu phải là quần áo để khoác lên cho đẹp, bởi giáo dục vốn dĩ là khơi dậy cái đẹp từ bên trong mỗi đứa trẻ" chính là châm ngôn của thầy trong giáo dục con trẻ.