Các chỉ số thông minh cảm xúc và cách cải thiện cho trẻ

Các chỉ số thông minh cảm xúc (viết tắt: Emotional Quotient – EQ), là khả năng nhận thức, kiểm soát và đánh giá cảm xúc. Trong cuộc sống, EQ cũng có vai trò quan trọng không kém IQ. Người có EQ cao có khả năng đánh giá và điều tiết cảm xúc của bản thân và mọi người. Trí thông minh cảm xúc của mỗi người là điều bẩm sinh, tuy nhiên một số nghiên cứu cho rằng EQ có thể được cải thiện thông qua học hỏi và rèn luyện.

Việc tìm hiểu và cho các bé học hỏi thêm để nâng cao các chỉ số thông minh cảm xúc là vô cùng cần thiết. Đây là thời điểm các bé bắt đầu tìm hiểu về nhiều vấn đề mới, có sự hứng thú và khả năng tiếp thu tốt với cái mới. Sau đây hãy cùng tìm hiểu về các chỉ số thông minh cảm xúc và các cách gia tăng chỉ số này cho trẻ nhé.

Tự nhận thức

Khả năng tự nhận thức giúp bé thấu hiểu, điều khiển cảm xúc của mình để thay đổi theo chiều hướng tích cực, xua tan mọi căng thẳng, mang nguồn năng lượng năng động để tăng được khả năng giao tiếp và đồng cảm với mọi người.

Khả năng tự nhận thức giúp bé biết được điểm mạnh, điểm yếu của bản thân, tự tin về năng lực của bản thân, từ đó phát huy ưu thế của mình để mang lại kết quả công việc tốt hơn. Người có khả năng nhận thức bản thân còn có khả năng liên kết suy nghĩ, cảm xúc với hành vi; có khả năng đưa ra những quyết định sáng suốt.

Để tăng chỉ số tự nhận thức của bản thân, bé có thể thực hiện những cách sau đây:

• Dành thời gian ở một mình: Bạn có thể dành một chút thời gian ở nơi yên tĩnh, khi đó bạn có thể tiếp cận với thế giới bên trong mình. Cảm nhận được những cảm nhận, suy nghĩ, sự sợ hãi hay những nỗi lo của bản thân. Hãy đối mặt với những yếu tố tiêu cực đó để tìm cách giải quyết và khiên bản thân tích cực hơn.
• Đọc sách về kỹ năng và cảm xúc: Có nhiều loại sách nói về kỹ năng và cảm xúc giúp bé và các bạn có thêm kiến thức, áp dụng được những điều đó vào bản thân mình để tăng chỉ số thông minh cảm xúc.
• Rút ra bài học sau mọi sự việc: Sau mỗi sự việc xảy ra, hãy để bé có thể nhìn nhận lại những quyết định, hành động của bé lúc đó có phù hợp hay chưa để hiểu và rút kinh nghiệm cho lần sau. Bố mẹ có thể ngồi lại cùng con nhìn nhận lại vấn đề và giải thích cho bé hiểu cách làm của mình có đúng hay không nếu con chưa thể nhìn nhận vấn đề đó một cách tích cực.

Xem thêm: Tự thức là gì? Thổi bùng ngọn lửa bên trong mỗi đứa trẻ!

Khả năng tự điều chỉnh

Khi đã nhận thức được bản thân, xác định được tư duy và cảm xúc của bản thân, biết được mình đang như thế nào, bé có thể học cách tự điều chỉnh để thay đổi các cảm xúc về trạng thái cân bằng. Một số bé có bản tính hay nóng giận hoặc khó kiểm soát được cảm xúc của bản thân, đôi lúc gây khó chịu và làm tổn thương người xung quanh.

Ba mẹ và các bé có thể vận dụng những cách sau đây để hạn chế tình huống này:

• Dạy trẻ ghi lại những cảm xúc vui, buồn, giận giữ của mình, sau đó ba mẹ phân tích sự khác nhau giữa các hành vi khi bé có cảm xúc như vậy, từ đó dạy bé cách kiểm soát hoặc bộc lộ tâm trạng cho phù hợp.
• Phụ huynh dạy trẻ kỹ năng giải quyết vấn đề, bên cạnh đó cũng cần đánh giá đúng năng lực của bé để đưa ra hướng giải quyết tốt nhất
• Kiên trì và bền bỉ: việc thay đổi một thói quen của con người cần thời gian khá dài và khó khăn nền đòi hỏi các bậc phụ huynh kiên trì, ở bên cạnh để tạo động lực cho con.

Xem thêm: 11+ dấu hiệu trẻ có chỉ số EQ cao DỄ nhận thấy nhất!

Động lực và tạo động lực

Muốn hoàn thành một mục tiêu nào đó, động lực chính là một yếu tố cốt lõi để thúc đẩy bé hoàn thành mục tiêu. Tuỳ vào mỗi người, động lực có thể là bản thân hoặc đến từ gia đình, bạn bè,… Người có động lực sẽ có tinh thần, có chỗ dựa để cố gắng hơn mỗi khi gặp khó khăn.

Các cách để gia tăng các chỉ số thông minh cảm xúc nhờ động lực có hiệu quả được nghiên cứu bao gồm:

• Xem xét những phần thưởng phù hợp cho bé: Khi bé hoàn thành một công việc nào đó hoặc có những nhiệm vụ khó cần bé thực hiện, ba mẹ có thể gợi ý về những phần thưởng cho bé để tạo niềm hứng khởi, thích thú để bé cố gắng hơn.
• Những cuộc trò chuyện và hướng dẫn: Việc tặng phần thưởng cho bé đôi khi chỉ có tác dụng nhất thời, ba mẹ vẫn nên giải thích cho bé về những giá trị tinh thần và bài học bé có thể nhận được khi làm việc chứ không nên chỉ làm khi có phần thưởng.

Khả năng đồng cảm

Đồng cảm là một yếu tố dễ phát triển các chỉ số thông minh cảm xúc cho bé. Ngay từ nhỏ, ba mẹ hãy tích cực chia sẻ cho con về những hoàn cảnh khó khăn và dạy con cách chia sẻ với họ. Ví dụ như khi gặp một người ăn xin, có nhiều bé tỏ ra dè bỉu, chê bai nhưng có những đứa trẻ khác lại đồng cảm với hoàn cảnh đó. Tất cả phụ thuộc vào cách ba mẹ dạy dỗ và định hình cho bé từ đầu.

Các kỹ năng xã hội

Kỹ năng xã hội là một khía cạnh quan trọng của các chỉ số thông minh cảm xúc. EQ đòi hỏi bạn phải có khả năng giao tiếp, đánh giá tốt để tạo nên các mối quan hệ tốt đẹp với người xung quanh. Điều này sẽ góp phần giúp các bé hiểu về bản thân và khơi gợi sự đồng cảm với người khác.

Hiện nay có nhiều cách để gia tăng kỹ năng xã hội, bé có thể đọc qua các sách báo, tham gia câu lạc bộ cùng bạn bè hay tham gia vào các khóa học kỹ năng để rèn luyện và phát triển kỹ năng sống cho bản thân.

Vừa rồi chính là những thông tin mở rộng về các chỉ số thông minh cảm xúc và các cách cải thiện chỉ số này. Như đã đề cập ở trên, quý vị phụ huynh và các bé muốn nâng cao EQ cho con em mình có thể tham khảo các khóa học về kỹ năng cho bé. Một trong những khóa học đang được biết đến nhiều hiện nay là khoá DreamUP của trung tâm giáo dục UPO. Với nhiều cơ sở từ Bắc đến Nam, UPO đã ngày càng được nhiều phụ huynh tin tưởng nhờ vào những giá trị đã mang lại. Khoá DreamUP có mục tiêu giúp bé phát triển khả năng khai phóng và tư duy tự thức. Cho bé có cơ hội khám phá các giá trị bên trong bản thân mình về cách tư duy, suy nghĩ và cả cảm xúc. Khóa học này không những  giúp bé hiểu, điều chỉnh cảm xúc của mình mà còn tạo ra động lực, khơi gợi sự đồng cảm và nâng cao kỹ năng xã hội cho bé.

Bố mẹ hãy đăng ký khoá học DreamUP cho con ngay TẠI ĐÂY!

Tác giả/Tham vấn: LÊ ĐẶNG MINH NHẬT

Founder - CEO Công Ty CP Tiềm Năng Vô Hạn UPO

Thầy Lê Đặng Minh Nhật là nhà đào tạo, nhà nghiên cứu tâm lý giáo dục vời hơn 10 năm giảng dạy và đào tạo hơn 30.000 học viên toàn quốc. Thầy cũng là nhà huấn luyện và tư vấn cho đội ngũ nhân sự và khách hàng của các tập đoàn và doanh nghiệp: FPT, PQC hospitality, J&T express, Amyra, ILA, RMIT, AIA EXCHANGE, Chubb Life, Global Media…

"Giáo dục nào đâu phải là quần áo để khoác lên cho đẹp, bởi giáo dục vốn dĩ là khơi dậy cái đẹp từ bên trong mỗi đứa trẻ" chính là châm ngôn của thầy trong giáo dục con trẻ.