Dạy trẻ tư duy logic rất quan trọng và hữu ích trong quá trình phát triển của trẻ em, không những giúp trẻ rèn luyện khả năng phân tích và suy luận mà còn giúp trẻ phát triển tư duy sáng tạo và tự tin đối mặt với những yếu tố phức tạp trong cuộc sống. Trong bài viết này, UPO sẽ giới thiệu đến các bậc phụ huynh một số cách dạy trẻ tư duy logic để ba mẹ có sự chuẩn bị tốt nhất cho con trẻ.
Một số phương pháp chung để dạy trẻ tư duy logic
Dạy trẻ tư duy logic đòi hỏi sự kiên nhẫn và liên tục. Ba mẹ hãy tạo một môi trường tích cực và thúc đẩy bé hứng thú trong quá trình này qua những phương pháp dưới đây:
Những câu đố và bài tập tư duy logic luôn đem lại hiệu quả ấn tượng
Dạy con thông minh từ nhỏ bằng cách cho con tư duy bằng những câu đố dân gian hay những bài tập tư duy sẽ giúp các bé có suy nghĩ logic và liên tưởng, tìm tòi và khám phá ra nhiều điều thú vị, giải quyết vấn đề một cách logic và có cấu trúc.

Một số ví dụ về câu đố và bài tập tư duy logic cho bé mà ba mẹ có thể thực hiện áp dụng cho bé:
Câu đố logic: Một người đàn ông cần qua một con sông cùng 1 con cáo, 1 con gà và một túi gạo. Tuy nhiên người nông dân không thể đem theo cả 3 mà chỉ có thể mang theo 1 thứ. Người đàn ông không biết đưa ra quyết định nào cho hợp lý. Bởi vì nếu để cáo và gà ở lại cùng nhau thì cáo sẽ ăn thịt gà nhưng nếu để gà và ngô ở cùng nhau thì gà sẽ ăn hết gạo. Vậy làm sao để người nông dân có thể mang cả 3 thứ của mình qua sông được an toàn?
Bài tập suy luận: Hiển thị một dãy số: 2, 4, 6, 8, 10,…Hỏi bé số tiếp theo là số bao nhiêu?
Bài tập phân tích:
- Ba mẹ cho bé nhìn một bức tranh hoặc một hình ảnh và yêu cầu bé xem xét các yếu tố của tranh, ảnh và phân loại theo yêu cầu của ba mẹ.
- Ba mẹ có thể lấy ví dụ hai vật gần như tương tự nhau và nó bé tìm điểm khác biệt hoặc điểm chung của đồ vật đó.
Những ví dụ và câu đố về bài tập tư duy như ở trên không chỉ mang tính giải trí mà còn rèn luyện bé khả năng tập trung, logic hóa thông tin và xây dựng lên phản xạ nhanh nhạy trong mọi vấn đề.
Xem thêm: Những câu hỏi tư duy cho bé 5 tuổi CHỌN LỌC HAY NHẤT 2023
Tận dụng sở thích – sở trường của con để áp dụng các hình thức rèn luyện hợp lý
Tính cách là tính chất, đặc điểm về nội tâm của mỗi con người, mà có ảnh hưởng trực tiếp đến suy nghĩ, lời nói và hành động của người đó. Khi ba mẹ biết con thích những gì, tính cách con mạnh mẽ hay yếu đuối thì ba mẹ có thể thiết kế các hoạt động và bài tập tư duy logic phù hợp cho con dựa trên sở thích, tích cách của bé. Chính điều này không chỉ giúp con tận hưởng quá trình học tập một cách đầy hứng thú, rèn con tính tự giác học tập mà còn là cách cách dạy trẻ tư duy logic tự nhiên, nhanh chóng và giúp bé tự tin.

Ví dụ, nếu như bé yêu nhà bạn thích chơi trò xếp hình, ba mẹ có thể cung cấp cho con các bài toán liên quan đến xếp hình hoặc khuyến khích con tạo ra các mô hình khác nhau từ những khối xếp hình con chơi. Hoặc con thích đọc sách, ba mẹ có thể giới thiệu cho con biết đến những quyển sách có yếu tố câu đố và câu hỏi như quyển sách “Mười vạn câu hỏi vì sao”.
Ngoài ra, sẽ có một vài bạn nhỏ có sở thích liên quan tới lĩnh vực âm nhạc, nghệ thuật, thể thao hoặc khoa học. Ba mẹ có thể tận dụng sở thích này để dạy trẻ tư duy logic. Ví dụ, ba mẹ yêu cầu bé đoán tên các bài hát nếu như bé là người yêu thích âm nhạc.
Quan trong nhất là ba mẹ hãy luôn tâm lý và tạo cho con một môi trường lành mạnh để con có thể thỏa sức thể hiện sở thích và sở trường của con, như vậy ba mẹ mới có thể hiểu con để thiết kế những kế hoạch và hoạt động tư duy logic phù hợp với con,
Trao cơ hội cho con tự chủ và tự giải quyết vấn đề
Là cha mẹ, ai cũng luôn muốn được chăm sóc, yêu thương và bảo vệ con mình. Tuy nhiên, yêu thương con cái không có nghĩa là bạn lúc nào cũng bảo bọc, nâng niu bé. Thay vào đó, hãy dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ cách tự lập, để bé được trải nghiệm mọi thứ, nhưng “tự do trong khuôn khổ”.

Có một số cách để ba mẹ tham khảo để tạo cơ hội cho con tự chủ và giải quyết vấn đề:
- Ba mẹ hỏi con cách giải quyết các vấn đề khác nhau và nhờ con đưa ra lập luận và lý do để chứng minh ý kiến của mình.
- Ba mẹ dạy con cách chấp nhận sai lầm, học hỏi kinh nghiệm từ những sai sót của con khi gặp phải vấn đề sai lầm, để cải thiện tư duy của con.
- Đồng hành và hỗ trợ con trong quá trình ba mẹ trao cơ hội cho con tự chủ và tự giải quyết vấn đề.
Tạo cơ hội cho con tự chủ và tự giải quyết vấn đề không chỉ rèn luyện tư duy logic cho con mà còn phát triển khả năng quản lý, đánh giá và đưa ra quyết định. Đồng thời tạo cho con sự tự tin và mạnh mẽ trong việc đối mặt và thách thức với những vấn đề trong cuộc sống.
Xem thêm: “Bí kíp” rèn luyện kỹ năng sống tự lập cho trẻ BÀI BẢN NHẤT
Dạy con dám thất bại và đừng trách mắng nặng nề
Cuộc sống không phải lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió, những người thành công là người giỏi lấy nghịch cảnh làm nền tảng để rèn luyện bản thân, mỗi khi vượt qua giai đoạn nghịch cảnh, họ sẽ một lần hoàn thiện bản thân và làm cho ý chí của họ trở nên mạnh mẽ hơn.
Bởi vậy, khi con thất bại một việc gì đó, ba mẹ đừng trách mắng con nặng nề mà thay vào đó hãy hướng dẫn con cách đối mặt với nó một cách tích cực “Thất bại là mẹ thành công”. Khuyến khích con tìm hiểu nguyên nhân của thất bại, tìm ra bài học và lập nên những kế hoạch để cải thiện kỹ năng và phương pháp để tránh mắc lại sai lầm, giúp con nhận thức rằng những thất bại tạm thời không định hình giá trị và khả năng của con.
Bằng cách dạy con dám thất bại và không trách mắng nặng nề, con sẽ học cách đứng lên sau những thất bại và hình thành lên một tư duy logic tốt.
Dạy trẻ tư duy logic từng bước một và kiên trì
Ở một lứa tuổi nhất định trẻ rất dễ bỏ cuộc, có thể là do chúng bế tắc trước một vấn đề hoặc bài tập. Cha mẹ có thể giúp con bằng cách bày tỏ sự cảm thông với trẻ và xem nỗi thất vọng đó là một cảm giác bình thường. Sau đó giúp con tập thở đều hoặc nghỉ ngơi.
Khi con quay trở lại với bài tập, hãy xem liệu bạn có thể giúp con phát hiện những lỗi đang cản trở con làm bài hay không và chỉ cho con.

Dưới đây là một số gợi ý để ba mẹ có thể hướng dẫn con tư duy logic từng bước kiên trì:
- Khi các bậc phụ huynh giảng dạy cho bé nhà mình một kỹ năng tư duy hoặc giải quyết một vấn đề, hãy chia nhỏ quá trình thành các bước nhỏ để bé dễ dàng tiếp cận. Điều này giúp trẻ hiểu rõ hơn về quá trình và cảm thấy tự tin hơn khi hoàn thành được yêu cầu ba mẹ đặt ra.
- Ba mẹ hãy cung cấp rõ thông tin và cách thực hiện từng bước để trẻ dễ hiểu và áp dụng.
- Tạo cơ hội cho bé thực hành những gì mà bé được chỉ dạy để bé trở nên quen thuộc hơn trong việc áp dụng các tư duy logic.
- Khi trẻ thành công từ bước nhỏ nhất và đơn giản nhất thì ba mẹ hãy khích lệ và chúc mừng bé để bé có thêm động lực tiếp thu những điều mới mẻ hơn.
Ba mẹ hãy định hướng rõ ràng cho bé để bé có thể hoàn thành từng bước một, vì vậy các bậc phụ huynh phải kiên nhẫn theo dõi và hướng dẫn bé từng bước một và đồng thời cũng dạy và phát triển bé có lòng kiên nhẫn trong việc đối mặt với các thách thức vấn đề.
Rèn luyện tư duy logic cho trẻ – Hãy đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý
Chế độ dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng trong việc phát triển tư duy logic cho bé. Một chế độ dinh dưỡng cân đối và đa dạng giúp cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết để tăng cường hoạt động não bộ của bé.

Ba mẹ hãy đảm bảo đủ chất dinh dưỡng cho bé bao gồm:
- Các nhóm thực phẩm như rau quả, ngũ cốc, thịt, cá, trứng, sữa và sản phẩm từ sữa.
- Tăng cường ăn các loại thực phẩm giàu omega – 3 như cá hồi, cá mackerel và hạt chia có chứa axit béo omega – 3 là thành phần quan trọng giúp cải thiện trí nhớ.
- Giới hạn đường và thực phẩm không có giá trị dinh dưỡng như đồ ngọt, đồ chiên rán dầu mỡ,… sẽ có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động não bộ của bé.
- Bổ sung chất choline trong chế độ ăn của trẻ.
- Cho bé uống đủ nước mỗi ngày.
Ngoài ra, cha mẹ có thể tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có lời khuyên cụ thể về chế độ ăn của bé.
Xem thêm: Rèn bé ăn rau – Trận chiến “khốc liệt” của mọi gia đình!
Đừng quên vận động thể chất
Tập thể dục là cách giúp bé không những tăng sức đề kháng mà đặc biệt còn kích thích tư duy của bé. Việc tập thể dục không những có chức năng làm giảm đề kháng insulin, giảm viêm và kích thích giải phóng các yếu tố tăng trưởng – các hóa chất trong não ảnh hưởng tới sức khỏe tế bào não, mà bên cạnh đó tập thể dục cũng kích thích sự phát triển các mạch máu mới trong não, tăng cường sản sinh tế bào não.

Một số vai trò chính của vận động thể chất đối với việc phát triển trí não và tư duy của bé:
- Kích thích hoạt động não bộ, cải thiện trí nhớ: Khi bé tập thể dục sẽ tăng khả năng tập trung và luôn trong trạng thái ổn định.
- Phát triển kỹ năng tư duy và xử lý thông tin linh hoạt hơn: Có nhiều nghiên cứu cho thấy việc tập thể dục đều đặn giúp giải thích thông tin của não nhanh nhạy hơn.
- Tăng cường sức khỏe: Việc vận động giúp tim mạch và mạch máu lưu thông và tăng cường tới não giúp ngăn nguy cơ dẫn tới các bệnh tim mạch của bé.
- Loại bỏ căng thẳng giúp giúp cải thiện tinh thần của bé: Ba mẹ có thể cho bé tập thể dục những động tác đơn giản mà phù hợp với lứa tuổi của bé, điều này cũng như là một phương pháp điều trị vì trong quá trình tập thể dục sẽ làm chậm quá trình tổn thương và phá vỡ các tế bào.
- Giúp bé ngủ ngon: Khi để bé vận động thì cơ thể bé sẽ thiết lập nên một chu kỳ lành mạnh. Bé sẽ ngủ ngon giấc, ngủ sâu hơn giúp bé khi tỉnh dậy sẽ có tinh thần thoải mái để học tập.
Nhìn chung, vận động thể chất không chỉ có lợi cho sức khỏe cơ thể bé mà còn đóng vai trò quan trọng trong phát triển trí não và tư duy.
Xem thêm: 50+ trò chơi phát triển tư duy cho trẻ mầm non từ 3 – 5 tuổi
Chú trọng việc nghỉ ngơi phù hợp
Cho bé ngủ đủ giấc mang lại nhiều lợi ích đối với sự phát triển tư duy của bé. Nghỉ ngơi đúng và hợp lý giúp bé khôi phục và tích lũy năng lượng cần thiết cho một ngày dài hoạt động. Khi bé không được nghỉ ngơi đủ, sự mệt mỏi và thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung, sáng tạo và giải quyết vấn đề của bé.

Bé được nghỉ ngơi đầy đủ, trí tưởng tượng và sáng tạo của bé sẽ được kích thích. Thời gian nghỉ ngơi giúp bé có thời gian tự do, không bị giới hạn bởi cách hoạt động khác và từ đó ý tưởng và cách suy nghĩ mới có thể phát triển.
Ngoài ra, ba mẹ hãy lắng nghe tín hiệu của bé để nhận biết khi nào bé cần nghỉ ngơi và đáp ứng nhu cầu của bé một cách linh hoạt song song với việc rèn cho trẻ ngủ đúng giờ. Việc chú trọng đến việc nghỉ ngơi phù hợp sẽ giúp bé có sức khỏe và phát triển tư duy một cách tốt nhất. Đồng thời, ba mẹ nên xác định thời gian cố định cho giấc ngủ của bé và tạo ra một lịch trình ngủ đều đặn để bé có thể tận hưởng giấc ngủ đủ và đúng giờ.
Các cách dạy trẻ tư duy logic theo lứa tuổi bố mẹ nên quan tâm!
Song song với những cách dạy trẻ tư duy logic bên trên, bố mẹ nên áp dụng những cách dạy khác phù hợp với lứa tuổi của bé. Bởi những độ tuổi khác nhau bé sẽ có những thay đổi về hành vi, tâm lý và các nhu cầu học tập khác nhau. Dưới đây là một số cách dạy trẻ tư duy logic theo 4 độ tuổi (4 thời điểm phát triển cơ bản) của bé.
Dạy trẻ tư duy logic lứa tuổi sơ sinh và mới tập đi

Trẻ sơ sinh và trẻ bắt đầu tập đi trong độ tuổi từ 9 đến 12 tháng tuổi. Trong khoảng thời gian này bé bắt đầu học hỏi và tò mò với những thứ xung quanh, vì vậy bố mẹ dạy nên dạy bé tư duy logic để bé có thể phát triển những kỹ năng tư duy và giải quyết vấn đề sớm.
Một số hoạt động giúp trẻ sơ sinh và mới tập đi hình thành tư duy logic:
- Khuyến khích trẻ tò mò và thực hành mọi thứ: Bé có thể chưa đủ nhận thức để phân biệt rõ ràng những sự vật, sự việc xung quanh nhưng lại rất nhạy cảm. Vì vậy bố mẹ cần khuyến khích sự tò mò của trẻ thông qua việc tiếp xúc và thực hành mọi thứ xung quanh. Khi bé thực hành, não bộ của bé sẽ được kích thích và phát triển, giúp rèn luyện tốt kỹ năng quan sát, tư duy logic và sáng tạo và giải quyết vấn đề. Đồng thời bé có thể xây dựng các kiến thức và thông tin cho riêng mình, học cách phân biệt mọi thứ từ mùi hương đến chất liệu, đặt câu hỏi và tìm kiếm các câu trả lời,… Bố mẹ có thể cho con bò, leo trèo, tiếp xúc với các đồ vật, môi trường sống, cây cối xung quanh,…
- Dạy trẻ qua các món đồ chơi: Những món đồ chơi hỗ trợ rất tốt cho bé trong quá trình xây dựng tư duy logic và phát triển kích thích sự học hỏi cho trẻ. Bố mẹ có thể cho con chơi một món đồ chơi phù hợp và khuyến khích trẻ tương tác, sáng tạo hoặc phân biệt chúng. Một số món đồ chơi phù hợp với trẻ sơ sinh và bé mới tập đi như gấu bông, đồ chơi treo tường, đồ chơi xếp hình và các đồ chơi phát ra âm thanh, ánh sáng. Lưu ý các đồ chơi cần đảm bảo an toàn cho bé, không sắt nhọn và không gây nguy hiểm cho bé trong quá trình chơi.
- Dạy qua các trò chơi tư duy: Những trò chơi tư duy sẽ giúp bé kích thích sự khám phá, trí tưởng tượng và sáng tạo trong giai đoạn sơ sinh và mới tập đi. Đối với trẻ sơ sinh từ 3 đến 4 tháng tuổi, bố mẹ có thể cho con phân biệt màu sắc thông qua thẻ màu sắc. Khi trẻ lớn dần đến độ tuổi tập đi, bố mẹ nên cho con chơi một số trò chơi ghép hình đơn giản như hình ngôi sao, hình tròn, hình con vật. Cho bé tìm các hình ảnh đơn giản như hình các con vật, đồ vật,…
- Khuyến khích trẻ thể hiện bằng ngôn ngữ cảm giác và cảm xúc bản thân: Đây là một trong những cách giúp bé tư duy logic, nhận thức và giao tiếp. Đối với trẻ sơ sinh, bố mẹ hãy dạy trẻ những cách thể hiện cảm xúc cơ bản như khi vui thì cười và khi buồn thì khóc. Khi lớn dần, bố mẹ hãy dạy trẻ vỗ tay khi muốn cổ vũ ai đó, ôm khi muốn được an ủi và hôn khi hạnh phúc, nhún vai khi bối rối,…
Xem thêm: TOP 30 game tư duy cho trẻ vận dụng sáng tạo và bổ ích nhất
Rèn luyện tư duy logic cho trẻ mẫu giáo

Trẻ ở độ tuổi mẫu giáo thường sẽ bắt đầu có thể tự làm một số việc nhỏ.phát triển ngôn ngữ, đồng thời trẻ sẽ có tính tò mò và khao khát được khám phá thế giới. Đây là lúc cần dạy trẻ tư duy phản biện, giải quyết vấn đề, tăng khả năng giao tiếp, sáng tạo và khoa học và hình thành ý kiến riêng của mình.
Một số cách dạy trẻ mẫu giáo tư duy logic như:
- Khuyến khích trẻ đặt câu hỏi mở về mọi thứ: Đặt câu hỏi và giải quyết câu hỏi sẽ giúp bé ghi nhớ lâu hơn về các kiến thức học được. Mặc dù thích khám phá và hay tò mò mọi thứ, nhưng nhiều trẻ vẫn còn e dè khi đặt các câu hỏi. Chính vì bố mẹ cần khuyến khích trẻ đặt câu hỏi về mọi thứ. Hãy hướng dẫn trẻ các bước suy luận và mô hình hóa những vấn đề và câu hỏi đó bằng cách chia vấn đề thành những vấn đề nhỏ hơn và giải quyết dần dần. Điều này sẽ giúp bé tăng khả năng phân tích, suy luận và logic các vấn đề lại với nhau một cách tối ưu nhất.
- Dạy con cách đánh giá, dự đoán sự vật sự việc và tư duy phản biện: Từ những vấn đề nhỏ, khi con biết suy luận và đánh giá sẽ giúp con dễ dàng giải quyết vấn đề này, đây cũng là cách giúp con giải quyết triệt để những vấn đề lớn hơn. Hãy bắt đầu cho trẻ dự đoán một sự việc sắp xảy ra và hỏi con tại sao con dự đoán như vậy, điều này sẽ giúp con suy nghĩ và suy luận nhiều hơn. Ví dụ cho trẻ dự đoán thời tiết hôm nay như thế nào? Con sẽ quan sát và trả lời trời sẽ mưa, hãy hỏi con tại sao? Lúc này con sẽ suy luận và nói rằng do con thấy có mây đen hoặc do con nghe dự báo thời tiết,… Ngoài ra bé sẽ có thể trả lời câu hỏi bằng những suy nghĩ đơn giản hơn như “ Vì con thích trời mưa”, lúc này bố mẹ có thể nói dự đoán của mình và lý do mình suy luận như vậy. Vô thức trong những câu hỏi lần sau con sẽ tự mình suy luận nhiều hơn.
- Bắt đầu học ngoại ngữ: Nhiều người cho rằng việc học ngoại ngữ sẽ giúp ích cho con đường thành công sau này của con trẻ mà không biết rằng học ngoại ngữ cũng giúp bé phát triển IQ giúp bé tăng tính sáng tạo và logic,…Bởi vì ngoại ngữ đòi hỏi trẻ hiểu và áp dụng các quy tắc ngữ pháp, từ vựng linh hoạt, điều này giúp trẻ rèn luyện kỹ năng tư duy logic và phân tích tối ưu. Ngoài ra học ngoại ngữ con giúp con tăng khả năng diễn đạt, tăng khả năng tiếp thu và sử dụng tốt các ngôn ngữ hình thể. Hơn nữa trẻ ở độ tuổi còn nhỏ, bé rất dễ tiếp thu ngôn ngữ, điều này giúp trẻ học ngoại ngữ nhanh hơn.
- Làm quen với các môn nghệ thuật như đàn: Giáo sư Tâm lý học E. Glenn Schellenberg tại Đại học Toronto (Canada) đã thực hiện các nghiên cứu cho thấy rằng việc piano sẽ giúp trẻ trở nên thông minh hơn. Học nhạc giúp ích cho não bộ trong việc rèn kỹ năng toán học, trí thông minh không gian, tư duy logic,… Khi bé học nhạc, bé sẽ áp dụng các kỹ năng tư duy logic để hiểu và thực hiện những nốt nhạc thành một bài nhạc hay. Vì vậy, nếu bé thích âm nhạc và nghệ thuật, bố mẹ hãy cho bé làm quen.
- Học cách sắp xếp – phân loại: Việc sắp xếp và phân loại các đồ vật, hình ảnh, âm thành hoặc màu sắc sẽ giúp trẻ nhận ra những đặc điểm giống và khác nhau của các đồ vật. Điều này sẽ góp phần hình thành sự phân biệt, phân loại theo những tiêu chí nhất định, đồng thời giúp trẻ tư duy về các mối quan hệ, suy luận và tư duy logic để giải quyết vấn đề một cách tốt hơn, triệt để hơn. Bố mẹ có thể cho bé học và làm quen với việc sắp xếp các đồ chơi của mình, phân loại chúng trong những giỏ đồ chơi riêng biệt. Ngoài ra, bố mẹ có thể cho bé chơi các đồ chơi có khuynh hướng phân loại và sắp xếp như trò chơi sắp xếp ô màu, sắp xếp chữ cái, sắp xếp hình khối,…
- Qua các trò chơi tư duy nâng cao hơn như đóng kịch, giải đố: Việc tham gia các trò chơi tư duy như đóng kịch và giải đố sẽ giúp trẻ tìm ra những phương pháp và cách giải quyết khác nhau cho một số vấn đề. Đồng thời nâng cao tư duy nhận thức, suy luận logic, sáng tạo,… Bố mẹ có thể tập cho bé đóng vai những nhân vật trong truyện cổ tích bé thường nghe hoặc tìm cho bé những câu đố phù hợp với lứa tuổi của mình.
- Học chơi cờ: Trẻ ở độ tuổi mẫu giáo đã có những nhận thức rõ ràng vì vậy việc cho trẻ học chơi cờ để nâng cao tư duy logic cho trẻ sẽ rất phù hợp. Khi chơi cờ, trẻ sẽ phải suy nghĩ và suy luận để đưa ra những nước đi hợp lý. Đồng thời trò chơi này cũng sẽ yêu cầu trẻ đánh giá, phân tích, dự đoán nước đi của đối thủ và lập kế hoạch chiến thuật. Bởi vì bộ môn này đòi hỏi tư duy chiến lược nhiều nên sẽ quá sức với độ tuổi của bé. Vì vậy bố mẹ hãy cho bé tập làm quen với những quân cờ, và hướng dẫn bé cách chơi chi tiết khi chơi.
Rèn luyện tư duy logic cho trẻ tiểu học

- Học cách lên kế hoạch: Ở độ tuổi này trẻ có thể tự lên kế hoạch cụ thể cho chính bản thân mình. Việc lên kế hoạch sẽ giúp trẻ tổ chức và quản lý thời gian hiệu quả, xác định được mục tiêu cụ thể và kiểm soát các công việc của mình một cách rõ ràng và có tổ chức. Đồng thời khi lập kế hoạch, đòi hỏi trẻ sử dụng tư duy logic và các kỹ năng để phân tích, đánh giá và đưa quyết định và phân chia nhỏ các nhiệm vụ cần thiết phù hợp với vấn đề và mục tiêu đã đề ra,… Bố mẹ có thể quan sát và điều chỉnh và tạo điều kiện giúp con đưa lên một kế hoạch phù hợp nhất. Hãy cho trẻ bắt đầu bằng những kế hoạch nhỏ như kế hoạch tổ chức sinh nhật cho bản thân, kế hoạch chúc mừng sinh nhật cho mẹ,…
- Đặt các câu hỏi yêu cầu độ tư duy cao hơn, sắc bén hơn: Để dạy trẻ tư duy logic, việc đặt những câu hỏi có độ tư duy cao và sắc bén hơn sẽ giúp bé mở rộng sự hiểu biết cho một vấn đề tốt hơn. Đồng thời trẻ sẽ nhìn nhận thêm những khía cạnh khác nhau, nhìn nhận đa chiều, từ đó có thể đưa ra những suy luận, đánh giá theo quan điểm riêng của chính mình.
- Dạy trẻ rút ra kết luận, bài học sau các trải nghiệm: Đối với một sự việc, vấn đề sau khi được giải quyết bố mẹ hãy dạy cho bé rút ra kết luận và bài học mà trẻ học được. Việc này sẽ giúp bé liên kết tất cả những gì đã diễn ra, xem xét cách làm lúc đó của mình đã đúng chưa và đúc kết được những kinh nghiệm cho những vấn đề tiếp theo.
- Đọc và cập nhật kiến thức nhiều hơn: Kiến thức càng ngày càng được mở rộng và đa dạng hơn từng ngày. Vì vậy bố mẹ cần tập cho con cập nhật những kiến thức mới, điều này sẽ giúp con có cái nhìn mang chiều sâu hơn. Khi có nhiều kiến thức bé sẽ mở rộng tư duy và áp dụng nó để giải quyết hoặc đánh giá một vấn đề khách quan và cụ thể hơn. Đây là những kiến thức và tiền đề để bé có thể phát triển tư duy lập luận logic.
Đối với trẻ lứa tuổi teens trở lên

Tuổi teens là độ tuổi 13 đến 19 tuổi. Ở giai đoạn này trẻ đã có những tư duy trừu tượng và suy nghĩ phức tạp hơn nhiều, trẻ đã bắt đầu suy nghĩ về những hậu quả của hành động. Trẻ sẽ tự nhận thức được bản thân và hình thành những quan điểm, ý kiến và quan điểm riêng và có quyền quyết định đến một số vấn đề. Tuy nhiên trẻ vẫn chưa thể có cái nhìn quá “dài hạn”, lúc này trẻ thường có hình thành những sự bốc đồng riêng, hành vi độc lập hơn. Chính vì vậy tư duy logic là rất quan trọng cho bé trong khoảng thời gian này, bố mẹ cần hỗ trợ và giúp đỡ con có suy nghĩ tích cực và tư duy tốt.
- Khuyến khích sự độc lập và tự lập mạnh hơn: Trẻ đôi khi vẫn chưa thể bước ra khỏi vùng an toàn của chính bản thân mình vì vậy con còn khá rụt rè trong việc tự lập. Điều này sẽ dẫn đến một số suy nghĩ, tư duy và sức mạnh nội lực cũng như bản năng học hỏi, khám phá của con bị giới hạn. Chính vì vậy, bố mẹ cần khuyến khích sự độc lập và tự lập mạnh mẽ hơn ở con để con có thể tư duy logic, lập luận rõ ràng cho những vấn đề, đồng thời đưa ra quyết định tốt nhất.
- Hỏi ý kiến của con cũng như cách hình thành suy nghĩ: Độ tuổi này trẻ sẽ tìm kiếm sự độc lập và kiên quyết hơn với các quyết định của mình. Trẻ có thể chấp nhận hậu quả của quyết định của mình nhưng chính điều này sẽ giúp con nhìn nhận lại những suy luận của mình và tối ưu chúng trong tương lai. Tuy nhiên bố mẹ có thể hỏi ý kiến và suy nghĩ của con khi hình thành những quyết định đó để có thể hiểu con và hướng con đến những quyết định đúng đắn hơn (trong phạm vi con trẻ cho phép) để giảm nhẹ hậu quả đó.
- Giúp trẻ khái quát hoá các tư duy, kinh nghiệm trong cuộc sống: Đa số trẻ sẽ khó khăn khi nhìn nhận những bài học kinh nghiệm trong độ tuổi này. Trẻ có thể vội vàng để nhận lấy một kết quả của cả quá trình nhưng quên đi những bài học nhỏ trong cả quá trình lớn ấy. Vì vậy bố mẹ cần quan sát con và giúp trẻ khái quát hóa các tư duy và kinh nghiệm bằng những câu hỏi liên quan. Bố mẹ có thể hỏi con nhìn nhận vấn đề này như thế nào? Con có cảm thấy mãn nguyện với kết quả này không? Trong quá trình làm việc con thấy mình chưa tốt ở đâu và cải tiến những gì? Sau khi nghe những câu trả lời của con, hãy đúc kết lại vấn đề và cho con biết suy nghĩ của bố mẹ như thế nào, thảo luận và đưa ra những kết luận tốt nhất cho vấn đề đó. Nếu có thể hãy cho con cảm nhận rằng bố mẹ chính là một người bạn của con.
- Cung cấp cho trẻ các công cụ “mạnh” hơn để học tập: Việc nghiên cứu và học hỏi các kiến thức mới sẽ vô cũng cần thiết cho tư duy của bé, đặc biệt là tư duy logic. Vì vậy bố mẹ cần tạo điều kiện tốt nhất để con tiếp xúc với các công cụ tốt hơn, “mạnh” hơn để học tập. Một số công cụ có thể giúp con đáng kể trong việc học tập như Internet, thẻ thư viện, các loại sách nghiên cứu,…
Trí thông minh đóng một vai trò rất lớn trong việc tư duy của trẻ, nhưng bố mẹ đừng quên rằng, khả năng tư duy logic hoàn toàn có thể rèn luyện nếu bố mẹ cũng tích cực trợ giúp con trẻ! Hy vọng rằng thông qua bài viết này, ba mẹ sẽ có thêm các cách dạy trẻ tư duy logic hữu ích để giúp con yêu phát triển toàn diện.
Nếu ba mẹ đang tìm kiếm một khoá học phát triển từ duy và kỹ năng sống cho con, khóa học KidUP của tổ chức giáo dục UPO chắc chắn sẽ là điểm dừng chân tuyệt vời để con được trang bị thêm nhiều kiến thức hay với những hoạt động và cách dạy khoa học giúp con yêu trở nên hoàn thiện và phát triển tốt trong tương lai mai sau.

Tác giả/Tham vấn: LÊ ĐẶNG MINH NHẬT
Founder - CEO Công Ty CP Tiềm Năng Vô Hạn UPO
Thầy Lê Đặng Minh Nhật là nhà đào tạo, nhà nghiên cứu tâm lý giáo dục vời hơn 10 năm giảng dạy và đào tạo hơn 30.000 học viên toàn quốc. Thầy cũng là nhà huấn luyện và tư vấn cho đội ngũ nhân sự và khách hàng của các tập đoàn và doanh nghiệp: FPT, PQC hospitality, J&T express, Amyra, ILA, RMIT, AIA EXCHANGE, Chubb Life, Global Media…
"Giáo dục nào đâu phải là quần áo để khoác lên cho đẹp, bởi giáo dục vốn dĩ là khơi dậy cái đẹp từ bên trong mỗi đứa trẻ" chính là châm ngôn của thầy trong giáo dục con trẻ.
- Kiên trì và cố chấp – Sự khác biệt mong manh tới thành công
- 100 câu nói hay về sự kiên trì – dành cho ai đang gục ngã
- Làm sinh trắc vân tay bao nhiêu tiền? – Bảng giá tham khảo
- [BẬT MÍ] 10+ kinh nghiệm rèn luyện tính kiên trì cho trẻ
- 20+ tấm gương về lòng kiên trì – khơi nguồn động lực bất tận
- 80 câu ca dao tục ngữ về siêng năng kiên trì đầy sâu sắc!
- Làm sinh trắc vân tay cho bé là gì? Có an toàn hay không?
- 20 trò chơi rèn tính kiên trì cho trẻ – Dạy con thông minh
- Dạy con kiếm tiền với 7 hoạt động cực ĐƠN GIẢN và NĂNG ĐỘNG
- Dạy con cách tiêu tiền thông minh – Cẩm nang cho bố mẹ!